XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa

Testuingurua

8.0.- SARRERA.

Kalkulu bektoriala instrumentu oso baliagarria duzu eta ongi ulertzea komeni zaizu.

Bada aurreko ikasturtean zuk jadanik ikusitako zenbait ideia.

Baina bektoreen bidez, magnitude metrikorik arruntenak, hau da, bektoreen luzerak, bi punturen arteko distantziak, angeluak, bolumenak etab. aztertzeko, bektoreen eragiketa berriak definitzea derrigorrezkoa da.

Oraingo gai honetan, biderkaketa eskalarra deituriko eragiketa aztertzen saiatuko gara.

8.1.- BI BEKTORE LIBREK OSATZEN DUTEN ANGELUA.

Plano afineko v eta w bi bektore libre ez-nuluak emanik eta jatorri bezala plano horretako edozein 0 puntu harturik, marraz ditzagun bektorei dagozkien OB eta OA ordezkariak (8.1 irud) v = OB eta w = OA.

v eta w bektore libreek osatzen duten angelua, OA eta OB zuzenerdiek osatzen duten angelurik txikiena izango da eta (v,w) eran adierazten da.

Bi bektore horietako bat zero denean, v,w bikoteak ez du inolako angelurik osatzen.

a) Zeinua.

(w,v) angeluak norabide positiboa izango du, w-tik v-rako bide-norantza erloju-orratzen aurkakoa denean eta negatiboa erloju-orratzen norantzarekin bat datorrenean (8.2 irudia).

8.2. - BEKTOREAREN MODULUA.

Bedi v = AB bektorea.

Neurri-unitatetzat u zuzenkia hartuz AB zuzenkia (neurtzen badugu, garbi ikus daiteke AB = 5u dela (8.3 irudia).

Orokorki, edozein CD zuzenki emanik, CD = au eran adieraz badaiteke, a hori zenbaki erreal ez-negatiboa izanik eta u unitatetzat harturik, CD zuzenkiaren neurria edo luzera a dela esango dugu.

angelua, norabide positiboduna / negatiboduna / irudia.